Cyberoorlog – Gaaaap!

In mijn vorige artikel over het einde van de email refereerde ik aan het trendrapport van McAfee. Een bepaalde zinsnede uit het rapport viel me op:

Will this be the Year of Cyberwar, or merely a showcase of offensive cyberweapons and their potential? While we certainly hope it’s only the latter, the situation’s growth during recent years makes an eventual cyberwar nearly inevitable

Een snelle tweet leverde wel wat verschillende reacties op, variërend van “Gaaaaaaaaap” tot “Ik hoop dat ze dan genoeg professionals hebben om het op te lossen” Ik schrok zelf nogal van de eerste reactie want de impact kan immens zijn.

De impact van een cyberoorlog
Vooropgesteld dat alles te hacken is de kans groot dat een cyberoorlog verwoestend is. In een samenleving waarin steeds meer systemen aan elkaar gekoppeld worden én aan het internet kan de impact van een georganiseerde cyberaanval catastrofaal zijn, wereldomvattend.

In de afgelopen jaren hebben we genoeg voorbeelden gezien om – als we impact op ons laten inwerken – de dag van de cyberoorlog met vrees en beven tegemoet te zien. In de afgelopen jaren waren het gerichte, individuele aanvallen die aangetoond hebben dat de veiligheid niet alleen bij onwetende particuliere pc eigenaren ligt maar dat inderdaad alles te hacken is. Deze week berichtte NU nog over een nieuwe hack waarmee via printers op netwerken ingebroken kon worden. Maar ook gevangenisdeuren , banken , beurzen , logistieke systemen, waterkrachtcentrales, kerncentrales, wapenfabrikanten , watervoorziening en verwarmingssystemen zijn niet veilig, om maar een paar voorbeelden te noemen.

Bijna alle netwerken zijn op één of andere wijze gekoppeld aan het internet; omdat wij graag online verzekeringen willen afsluiten of onze bankzaken willen regelen, of omdat de werknemers ook graag thuis willen werken. Maar al te vaak zijn de bedrijfswerken nog één grote verzamelbak. Kun je bij één ding, dan kun je vaak bij alles. Netwerkzonering kan een heleboel schade voorkomen, maar zeker niet alles.

De genoemde aanvallen tonen aan dat het kan. Wanneer de aanvallen gecoördineerd worden kan de infrastructuur van een land lamgelegd worden. Een grote gecoördineerde aanval op bedrijven waarbij massaal de bedrijfsgeheimen wordt gelekt kan rampzalige gevolgen hebben voor de economie, want in feite is onze economie op geheimen gebaseerd: Ik kan iets, of ik weet is wat jij niet weet en daarom huur je mij in. Met die kennis maken we de producten die we verkopen.

De kans op een cyberoorlog
Als ik zo het rapport van McAfee lees dan is een cyberoorlog bijna onvermijdelijk. Ik onderschrijf die mening. De vraag is niet meer of, maar wanneer en door wie. In het rapport schrijft MacAfee:

“According to reports, the use of cyberweapons in the revolution in Libya was considered but didn’t happen because no one wanted to be the first to open Pandora’s box”

Als we naar de ‘wie’ kijken dan beseffen landen vaak wel dat de wereld tegenwoordig zo verbonden is met elkaar dat de kans op oorlogen wel afneemt. Kijk maar naar de Eurocrisis: We kunnen een land als Griekenland niet zomaar afschrijven want de gevolgen werken wereldwijd door. De grootste dreiging voor een cyberoorlog komt uit kleinere groeperingen.

We hebben het dan niet over de Nigerianen die met een door ons zelf gesponsorde “Iedereen een (100 dollar) PC” ons oplichten, ons de bankrekening nummers ontfutselen en de rekeningen leeghalen maar gerichte guerrilla aanvallen.

McAfee beschrijft ondermeer een scenario waarin Hacktivism (het hacken door activistische groeperingen als Anonymous) meer georganiseerd wordt. Veel mensen hebben toch wel sympathie voor Wikileaks en voor Anonymous maar hun methoden zijn verwoestend en anarchistisch. Het meest donkere scenario is het einde van het internet en een wereldwijde economische crisis die erger is dan de huidige schuldencrisis.

De oplossing
Op een eerder artikel kwam de reactie dat het makkelijker is om aan te geven wat er mis gaat dan om antwoorden te geven. Als ik de antwoorden al zou hebben, dan zat ik hier niet meer en was ik permanent op vakantie.

De bron van het probleem is de verouderde infrastructuur. In eerdere blogartikelen heb ik al geschreven dat deze in de jaren 80 ontworpen is door en voor academici en niet berekend is op de huidige wereld. Hier ligt dan mijns inziens ook de sleutel voor de oplossing van het probleem: Redesign the web. Maar dat is omvangrijk. Het gaat dan om een end to end oplossing. Niet alleen software, maar ook hardware en communicatieprotocollen moeten meer tracking en tracing opties krijgen.

Wordt er aan gewerkt? Nou nee. Er zijn initiatieven, maar vooralsnog wordt er gewoon grof geld verdiend aan het misbruik van de huidige infrastructuur. Een internet waarin persoonsgegevens veilig zijn is dodelijk voor de beurswaarde van bijvoorbeeld sociale netwerksites als Facebook.